In dit korte spel start je bedrijven op om je pensioen te waarborgen en de basis te leggen voor een geavanceerde samenleving. Hoe meer punten je scoort met het starten van je bedrijven, hoe comfortabeler je pensioen zal zijn.
Met dank aan Anouk Pinchetti voor de inspiratie.
Dit zijn de kaarten die je moet verzamelen om een bedrijf te kunnen starten. Er zijn 4 categorieën van kaarten per boek:
Gebruikelijke kaarten (120): deze zijn 1 punt waard als ze worden ingeleverd. (5 sets van elk 4 exemplaren).
Ongebruikelijke kaarten (80): deze zijn bij inlevering 2 punten waard (4 sets van elk 4 exemplaren).
Zeldzame kaarten (36): deze zijn bij inlevering 3 punten waard (3 sets van elk 4 exemplaren).
Zeer zeldzame kaarten (8): deze zijn bij inlevering 5 punten waard (2 sets van elk 4 exemplaren).
300 biljetten van 1.000.
Het doel van het spel is om bedrijven te starten en zo een pensioen te waarborgen. Om een bedrijf te starten, dienen spelers industrie kaarten te verzamelen. Door 4 kaarten van hetzelfde type (hetzelfde pictogram) te verzamelen kan iemand een bedrijf starten. Bij het opstarten van een bedrijf verzamelt de speler punten. Hoe meer punten een speler aan het eind van het spel heeft, hoe hoger zijn pensioen zal zijn.
Kaarten
Het spel kan met 4 tot 15 spelers gespeeld worden. Indien er meer dan 15 spelers zijn, kan je teams van 2 maken. Naargelang het aantal spelers, krijgt elke speler een bepaald aantal industrie kaarten:
Geld verdeling
Spelers hebben geld nodig om kaarten te verhandelen. Geld bestaat enkel uit briefjes van 1.000. Om een gebalanceerd spel te krijgen moet de totale hoeveelheid geld, verdeeld onder de spelers, gelijk (of op z’n minst dicht bij) zijn aan het aantal spelers maal 6.000. Ofwel krijgt iedere speler 6.000 ofwel wordt er een ongelijke verdeling gemaakt om de ongelijkheid in de samenleving te representeren.
Een voorbeeld van deze ongelijke verdeling voor 15 spelers is:
Een gemeenschappelijk goed doel
De groep kiest voor een doel dat zij belangrijk vinden voor het algemeen belang. Bijvoorbeeld de klimaatverandering, het onderwijs, het openbaar vervoer, de gezondheidszorg, … Er wordt een donatie beker neergezet waar deze voor iedereen gemakkelijk te bereiken is.
Het spel wordt gespeeld in 4 rondes van 3 minuten plus de tijd tussen de rondes die nodig is voor het afhandelen van geld gerelateerde handelingen. Reken op ongeveer een uur om het spel tweemaal te spelen. Er is minstens één persoon, de spelleider, vereist om de scores bij te houden en het geld te verwerken. De spelleider is geen actieve speler in het spel. Wij raden 2 gastheren aan om het spel vlot te laten verlopen.
Industrie kaarten worden verhandeld tussen de spelers. Spelers negotiëren een prijs voor de aangeboden en/of gevraagde kaarten en betalen de andere speler vervolgens deze prijs als ze tot een overeenkomst komen. Elke transactie moet een monetaire transactie zijn, wat betekent dat elke transactie geld van de eerste speler naar de tweede speler verplaatst en één of meerdere kaarten in de andere richting verplaatst. Het is dus niet toegestaan om kaarten om te wisselen of om kaarten aan het geld bij te voegen als betaling voor de kaart(en) die je koopt.
Voorbeeld: Jack en Jill willen kaarten van elkaar. Jack heeft een Boerderij-kaart die Jill wil en Jill heeft een Fitnessruimte- en een Energiecentrale-kaart die Jack wil veroveren. Om de kaarten die ze willen te bemachtigen, moeten er twee transacties plaatsvinden, in willekeurige volgorde. Jack moet Jill een overeengekomen bedrag betalen voor de Fitness- en Energiecentrale-kaart. Dit is één transactie. Als Jill de Boerderij-kaart wil bemachtigen, moet ze Jack ook voor deze kaart betalen, wat een tweede transactie is. Het is dus niet toegestaan dat Jack Jill betaalt voor de Fitnessruimte- en Energiecentrale-kaart door als onderdeel van de betaling de Boerderij-kaart toe te voegen. Kaarten kunnen NIET gebruikt worden als betaalmiddel.
Wanneer een speler een set van 4 kaarten heeft verzameld, levert de speler deze in bij de spelleider(s) van het spel. Zij noteren het aantal punten voor de speler en overhandigen de speler 4 nieuwe kaarten van de bovenkant van de stapel beschikbare industrie kaarten.
Tijdens het spel, maar niet tijdens de pauzes, kunnen de spelers vrijwillig donaties geven aan het maatschappelijk belang door geld in de donatie beker te stoppen. Het gedoneerde geld kan niet teruggenomen worden.
Om de 3 minuten wordt het spel tijdelijk onderbroken om financiële acties te kunnen afhandelen, naargelang het gekozen monetaire systeem. Tijdens deze pauze is geen handel toegestaan.
Het spel kan met verschillende geldsystemen gespeeld worden. De biljetten op zich veranderen niet, alleen de manier waarop geld in omloop wordt gebracht en hoe het er weer uit wordt gehaald.
Schuld gedreven geld systeem
Dit is een vereenvoudigde vorm van het geld dat we vandaag de dag gebruiken.
Al het geld dat een speler heeft is geleend van de bank. De lening moet aan het eind van het spel worden terugbetaald met een rente van 10%. Als dat niet gebeurt, zal de bank bedrijven van de speler in bezit nemen. Voor elke 1.000 of een deel daarvan, die niet kan worden terugbetaald, neemt de bank het equivalent van 1 punt in bedrijven in bezit, en vermindert daarmee de score van de speler en dus het pensioen dat hij/zij krijgt.
Tijdens de pauzes krijgen spelers de kans om (een deel van) hun lening terug te betalen of een extra lening aan te gaan. Fracties van 1.000 kunnen tijdens het spel niet worden terugbetaald en worden aan het eind van het spel verrekend.
Interval rente (optioneel)
In plaats van alle rente aan het eind van het spel te betalen, kunt u ook kiezen voor betaling van rente in intervals, net zoals gebruikelijk is voor bankleningen. Als je voor deze optie kiest gebeurt het volgende:
Voorbeeld: Jack heeft aan het begin van het spel 11.000 geleend. In de eerste pauze bedraagt zijn rente 1.100, waarvan hij er 1.000 moet betalen. Jack betaalt de 1.000 en de resterende 100 wordt overgedragen naar de volgende pauze.
In de tweede pauze is de rente weer 1.100 en deze wordt opgeteld bij de 100 die over was van de vorige pauze, wat resulteert in een totaal van 1.200 rente, waarvan Jack er 1.000 moet betalen. Jack heeft echter geen 1.000 beschikbaar. De 1.000 (die hij niet kan betalen) wordt overgeboekt van zijn rente naar zijn schuld. Zijn schuld ligt nu op 12.000 en de rente die hij nog verschuldigd is, en die wordt overgedragen naar de volgende pauze, is nu 200 euro.
In de derde pauze is Jack’s rente nu 1.200 (10% van 12.000) en deze wordt opgeteld bij de onbetaalde rente van de vorige pauze, waardoor het totaal op 1.400 komt, waarvan hij er 1.000 moet betalen. Jack heeft nu het geld en betaalt 1.000.
Aan het eind van het spel wordt nog eens 1.200 rente toegevoegd aan de 400 die er overblijft van de derde pauze, wat resulteert in een totaal van 1.600 aan rente. Jack is nu in totaal 13.600 aan de bank verschuldigd.
Een gesloten economie (optioneel)
Wanneer er met de ‘interval rente’ optie wordt gespeeld verlaat de betaalde rente de economie. Het komt op de boeken van de bank terecht als winst. Als je dat geld in de economie wil houden kan je er voor opteren om 1 speler de bank te laten spelen. Alle rente die betaald wordt belandt dan bij die speler als inkomsten. Om het spel gebalanceerd te houden kan deze speler geen leningen aangaan. De reden is dat het hem/haar de mogelijkheid zou geven om aan 0% rente te lenen vermits de betaalde rente terug zou komen als inkomen.
Het spel op deze manier spelen zou equivalent zijn met de banken die al hun winst uitgeven.
Realistische schuld spreiding (optioneel)
In de echte wereld is het natuurlijk niet zo dat iedereen exact evenveel schuld als geld heeft. Er zijn mensen met veel schuld en weinig geld en er zijn mensen met veel geld en weinig schuld. Dit kan ook gesimuleerd worden in het spel. De gemakkelijkste manier om dit te doen is de volgende:
Je kan hier nog op variëren. De getallen op de papiertjes hoeven niet exact gelijk te zijn aan de hoeveelheden geld dat spelers individueel bezitten maar de totale som van de schulden moet wel gelijk zijn aan de totale som van het geld.
Indien er met een gesloten economie gespeeld heeft de ‘bankier’ nooit schuld, ongeacht de hoeveelheid geld hij/zij heeft. Die schuld wordt door één of meerdere andere spelers gedragen.
Duurzaam geld systeem
Het geld dat spelers aan het begin van het spel gekregen hebben is gewoon geld. Er staat geen schuld tegenover. Tijdens de pauzes, en aan het eind van het spel, gebeurt het volgende:
Berekening van het pensioen
Aan het eind van het spel wordt de laatste monetaire actie uitgevoerd en vervolgens wordt het pensioen bepaald op basis van de punten die de spelers verzameld hebben. Afhankelijk van het aantal punten vallen de pensioenen van de spelers in één van de volgende categorieën:
Aankoop extra pensioenpunten
Spelers kunnen extra punten kopen nadat ze hun schuld of demurrage hebben afgehandeld, afhankelijk van het gekozen monetaire systeem. Voor elke 2.000 die spelers betalen, kan 1 punt worden gekocht.
Punten schenken (optioneel)
Spelers kunnen, als ze dat willen, punten schenken aan andere spelers, waardoor ze punten van hun eigen score aftrekken en bij de score van de andere speler optellen.
Algemeen belang
Tel het bedrag dat is geïnd voor het algemeen belang.
Minimale economie (optioneel)
Aan het eind van het spel moet er een minimum aantal bedrijven zijn gestart om de samenleving draaiende te houden. Dit aantal is gelijk aan het aantal spelers + 50% (naar boven afgerond). Het maakt niet uit welke bedrijven dit zijn. Als dit niet gebeurt, worden de spelers willekeurig geëlimineerd totdat aan de eis is voldaan.